Diagnoza ADHD u dzieci – co warto wiedzieć?
Czym jest ADHD?
ADHD, czyli Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Deficytem Uwagi, to zaburzenie neurorozwojowe, które pojawia się już w dzieciństwie. Dzieci z ADHD mogą mieć trudności z koncentracją, kontrolowaniem impulsów oraz nadmierną aktywnością ruchową. Objawy te wykraczają poza typowe „żywe” zachowanie dziecka i mogą utrudniać mu naukę, relacje z rówieśnikami i codzienne funkcjonowanie.
Po co wykonuje się diagnozę ADHD?
Diagnoza ADHD pozwala zrozumieć, z czego wynikają trudności dziecka. Dzięki niej:
można dostosować metody wychowawcze i edukacyjne do potrzeb dziecka,
zyskać wsparcie psychologiczne i pedagogiczne,
zapobiec poważniejszym problemom emocjonalnym i szkolnym w przyszłości,
pomóc dziecku lepiej funkcjonować w domu, szkole i w relacjach społecznych.
Wczesne rozpoznanie ADHD daje dziecku szansę na lepszy rozwój i sukcesy w życiu codziennym.
Najczęstsze objawy ADHD u dzieci
Objawy ADHD dzielą się na trzy główne grupy:
Zaburzenia uwagi:
trudność w skupieniu się na zadaniach lub zabawie,
częste zapominanie i gubienie rzeczy,
łatwe rozpraszanie się,
trudności w organizacji zadań.
Nadpobudliwość ruchowa
ciągłe wiercenie się, ruszanie nogami lub rękami,
trudność z pozostaniem w jednym miejscu (np. w klasie),
nadmierne mówienie,
potrzeba bycia ciągle w ruchu.
Impulsywność:
trudność w czekaniu na swoją kolej,
wtrącanie się do rozmów lub zabaw innych,
podejmowanie działań bez zastanowienia nad konsekwencjami.
Jak wygląda proces diagnozy ADHD?
Diagnoza ADHD to wieloetapowy proces prowadzony przez psychologa, psychiatrę dziecięcego lub zespół specjalistów. Zwykle obejmuje:
Rozmowę z rodzicami/opiekunami. Specjalista zbiera szczegółowe informacje o rozwoju dziecka, jego zachowaniu w domu, przedszkolu lub szkole.
Obserwację dziecka i badanie psychologiczne. Dziecko uczestniczy w rozmowach i wykonuje zadania dostosowane do wieku. Sprawdzana jest m.in. koncentracja uwagi, impulsywność i funkcje poznawcze.
Kwestionariusze i opinie z przedszkola/szkoły. Rodzice i nauczyciele wypełniają standaryzowane ankiety, które pomagają ocenić nasilenie objawów w różnych środowiskach.
Diagnozę różnicową. Specjalista wyklucza inne możliwe przyczyny trudności dziecka (np. lęki, problemy sensoryczne, zaburzenia ze spektrum autyzmu).
Sporządzenie opinii. Na koniec sporządzana jest opinia diagnostyczna wraz z zaleceniami dotyczącymi dalszego postępowania – np. terapii, wsparcia edukacyjnego czy konsultacji z innymi specjalistami.
Jak możemy pomóc dziecku z ADHD?
Dziecko z ADHD potrzebuje zrozumienia, cierpliwości i wsparcia – zarówno w domu, jak i w szkole. Oto, jak można mu pomóc:
Terapia psychologiczna – pomaga dziecku lepiej radzić sobie z emocjami, uczy strategii kontroli impulsów i poprawy koncentracji.
Terapia rodzinna i psychoedukacja dla rodziców – wspiera opiekunów w radzeniu sobie z trudnościami wychowawczymi.
Współpraca ze szkołą/przedszkolem – indywidualne podejście, dostosowanie wymagań, wsparcie pedagoga.
Zajęcia wspomagające rozwój – np. trening umiejętności społecznych, zajęcia sportowe, ćwiczenia koncentracji.
W niektórych przypadkach – leczenie farmakologiczne – stosowane pod opieką psychiatry dziecięcego.
Pamiętaj: ADHD to nie wyrok. To wyzwanie, które przy odpowiednim wsparciu można skutecznie opanować. Diagnoza to pierwszy krok ku lepszemu zrozumieniu Twojego dziecka i zapewnieniu mu najlepszych warunków do rozwoju.